Ảnh: Fotosearch.com.

Vờ như vô tình mở đoạn phim sex lưu trong máy tính của con, anh Toàn cười bảo: "Con trai của bố lớn rồi đây, sắp lấy vợ đến nơi ấy chứ!"

Khi phát hiện trong máy tính của cậu con trai 14 tuổi lưu rất nhiều phim đen, vợ anh Toàn rất hoang mang, định gọi con lại "chỉnh" ngay. Thế nhưng chồng chị lại nhẹ nhàng: "Con lớn rồi, đã đến lúc chúng mình phải dạy con làm một người đàn ông là thế nào. Việc này cứ để anh".

Buổi tối hôm ấy, anh Toàn mang một chai bia vào phòng con. Thấy bố, con trai anh đang ngồi trước máy tính vội đưa tay tắt màn hình. Anh Toàn ra vẻ không để ý, bảo con xuống nhà lấy 2 cốc đá để bố con cùng uống bia cho mát. Khi cậu con trai ra khỏi phòng, anh bật màn hình và đập vào mắt là cảnh giường chiếu của đôi nam nữ châu Âu. Khi cậu con trai quay lại, thấy bố đang xem các hình ảnh này thì tái mặt. Nhưng không như cậu tưởng, anh Toàn không mắng câu nào mà đùa vui: "Con trai bố lớn thật rồi, sắp lấy vợ được đó".

Sau đó, vừa rót bia, anh vừa hỏi con về những người bạn của cháu rồi kể về thời mới lớn của mình. Anh nói về đặc điểm tâm sinh lý của con trai ở lứa tuổi này rồi hướng dẫn con cách làm thế nào để quan hệ tình dục và ở tuổi nào thì thích hợp để làm "chuyện ấy", làm sao để tránh thai cho bạn gái...

"Đây là bí mật của 2 bố con mình, con đừng nói cho mẹ biết nha. Có chuyện gì khó khăn con cứ hỏi, bố hứa sẽ giúp con tận tình. Còn những phim này không tốt cho sức khỏe của con đâu, con nên hạn chế xem. Con trai của bố sắp là người đàn ông của gia đình rồi chứ đùa đâu", anh kết thúc câu chuyện bằng lời nhắc nhở nhẹ nhàng.

Sau đó, lâu lâu, hai bố con anh lại rủ nhau đi uống cà phê và cậu con có thể nói với bố mọi băn khoăn của tuổi mới lớn, tình bạn khác giới... Vợ anh Toàn dù biết tất cả những chuyện này nhưng chị luôn tỏ ra không biết gì vì đã cam kết tôn trọng "bí mật đàn ông" của hai bố con với chồng.

Câu chuyện trên được chia sẻ trong một diễn đàn cha mẹ khi có bậc phụ huynh hoang mang vì phát hiện con thường xuyên xem phim "mát" đã lên mạng nhờ tư vấn.

Chuyên gia tâm lý Hà Khanh, Trung tâm chăm sóc sức khỏe cộng đồng Ánh Sáng, cho biết, có rất nhiều bậc cha mẹ cảm thấy "sốc" khi biết con xem phim người lớn. Nhiều người bối rối không biết ứng xử thế nào, có người quát mắng, cấm con xem các phim đó. Cũng có người nhẹ nhàng nói cho con biết tác hại của phim đen rồi bảo con không được xem nữa hoặc quyết định cài một phần mềm ngăn chặn các trang web xấu vào máy tính của trẻ.

Theo bà Khanh, các hành động này của phụ huynh hầu như đều không hiệu quả trong việc hạn chế trẻ xem phim thiếu lành mạnh. Bởi đây là một nhu cầu bình thường của trẻ khi bước sang giai đoạn dậy thì. Ở thời kỳ này, lượng hoóc môn trong cơ thể trẻ tiết ra mạnh, chức năng tình dục phát triển nhanh, các em luôn muốn tìm hiểu về chuyện này. Và nếu không được người lớn chia sẻ, chúng sẽ phải tự mày mò ở các nguồn khác, trong đó web sex là một cổng luôn mở.

Bởi thế, nếu bố mẹ càng cấm đoán, càng răn dạy thì trẻ càng tò mò và càng tìm cách để xem. Ngay cả khi bạn ngăn được con xem ở nhà thì rất có thể trẻ sẽ tìm cách xem ở nơi khác và như thế càng nguy hiểm hơn.

Bà Khanh cho rằng, tốt nhất là ngay từ khi trẻ còn nhỏ, bố mẹ hãy gần gũi, cùng chuẩn bị cho con những kiến thức về giới tính thật tốt để trẻ không tò mò và lo lắng khi có sự thay đổi ở cơ thể. Nếu phát hiện con xem phim, hãy coi đó là chuyện hết sức bình thường, và thay vì cấm đoán, lên lớp, hãy cung cấp thêm tài liệu về giới tính, cùng chia sẻ với con những kiến thức về vấn đề tế nhị này.

Đây cũng là cách mà chị Lan Hương, thành viên của một diễn đàn đã áp dụng và thấy rất hiệu quả. Cách đây hai năm, khi phát hiện cậu con trai 15 tuổi hay lén xem phim sex trên mạng, chị đã vờ như không biết gì. Sau đó, chị tế nhị mua mấy cuốn sách về giới tính đặt lên giá sách gia đình rồi âm thầm để ý thì thấy con có lôi sách ra đọc rồi lại lén để vào chỗ cũ.

Ít lâu sâu, một hôm hai mẹ con đang xem phim, chị mới hỏi con: "Con đọc mấy cuốn sách của mẹ à". Thấy cậu nhóc đỏ nhừ tai, chị ôm con vào lòng và nói: "Con đã lớn rồi, cần phải biết những điều ấy để sau này còn lấy vợ chứ!". Được mở lời, cậu con trai cũng thổ lộ hết. Chị nghe chỉ mỉm cười rồi bảo: "Mẹ có nhiều sách và tranh ảnh về chuyện này lắm, mẹ sẽ mang về cho con xem". Từ đó, cậu con trai chị không hề giấu giếm mẹ chuyện gì, từ những điều rất tế nhị như khi cháu bị mộng tinh hay thủ dâm.

Chị Hoàng, một thành viên khác của diễn đàn này lại có cách ứng xử táo bạo hơn: Khi biết con hay vào các trang web đen, chị đã bí mật xem lại nội dung các phim đó. Một thời gian sau, người mẹ này đã chủ động bảo con: "Con thạo Intenet thì tìm cho mẹ một phim nào đó về tình dục để bố mẹ nghiên cứu với. Bố mẹ chẳng biết trang nào cả". Tất nhiên, lúc này, cậu con chối bay chối biến là chẳng bao giờ biết mấy thứ phim đó. Nhưng sau, thấy mẹ nói rất chân thành, cậu bé cũng đồng ý tìm vài bộ phim "nhẹ ký" trên mạng để bố mẹ tham khảo.

Sau khi xem những phim này, chị Hoàng bảo với con: "Phim chán quá, toàn biểu diễn, thực tế khác hoàn toàn chứ đâu như trong phim...".

"Sau vài lần như thế, khi cậu con tỏ ra mất phương hướng, không biết thế nào là đúng, là sai thì mình mới bảo 'để bố mẹ giải thích cho con hiểu nhé' rồi cứ từng bước gần gũi, trò chuyện với con về những chuyện khó nói", chị Hoàng chia sẻ kinh nghiệm.

Bà Hà Khanh cũng cho biết thêm, theo một nghiên cứu do các nhà khoa học Mỹ mới công bố cách đây 2 năm thì những thiếu niên được dạy dỗ chu đáo về kiến thức tình dục thường không lao vào quan hệ sớm. Việc giáo dục giới tính cũng khiến các thiếu niên Mỹ hướng đến sử dụng các biện pháp tránh thai nên tình trạng nạo phá thai vị thành niên ở nước này thấp hơn Việt Nam rất nhiều.

Tại đất nước này, từ cấp tiểu học, trẻ đã được dạy những nhận thức về chính mình, các bộ phận cơ thể, trong đó có bộ phận sinh dục. Đến cấp hai các em được hướng dẫn một cách trực diện các kiến thức giới và tình dục, gồm việc tránh thai và đề phòng bệnh đường sinh dục...

Thà dạy giới tính từ sớm còn hơn để trẻ 'chạy lung tung'

Theo nhiều chuyên gia tâm lý và y khoa, trẻ ngày nay phát triển, dậy thì sớm hơn trước kia, do vậy việc giáo dục về giới tính và sinh sản từ lớp 5 là cần thiết, hơn là để trẻ phát triển tự do. Tuy nhiên, phương thức giảng dạy cần được cân nhắc.

Trao đổi với VnExpress.net, giảng viên tâm lý ĐH Sư Phạm TP HCM Nguyễn Bích Hồng cho rằng, vấn đề giáo dục giới tính ở lớp 5, lớp cuối cấp 1, đã và đang làm không cần phải bàn cãi nữa, bởi hiện nay, cơ thể các em phát triển rất nhanh, bước vào tuổi dậy thì sớm hơn trước kia.

"Học sinh lớp 4-5 đã có thể tự mình vào mạng hoặc qua sách báo để tìm hiểu thông tin. Tuy nhiên, các em chưa có khả năng hiểu đúng được vấn đề, vì vậy nếu không có chỉ bảo phân tích rõ ràng thì sẽ rất nguy hiểm", bà Hồng nói.

Chung quan điểm đó, bác sĩ - chuyên viên tâm lý giáo dục giới tính Nguyễn Việt Dũng nhìn nhận, nhiều em ở tuổi lên 10 cơ thể đã phát triển hoàn thiện và bước vào tuổi dậy thì, chẳng hạn như nam thì có râu, nữ có kinh nguyệt. Vì vậy, việc giáo dục giới tính cho các em độ tuổi này là cần thiết. Thực tế, vấn đề này đã được khảo sát, nghiên cứu trước khi đưa vào biên soạn, giảng dạy ở các trường.

Nhiều trẻ lên 10 đã bước vào tuổi dậy thì, cần được trang bị sớm các kiến thức về giới tính. Ảnh: Hoàng Hà.

Tuy nhiên, theo kết quả khảo sát mới đây của VnExpress.net, trên tổng số hơn 16 nghìn bạn đọc tham gia ý kiến, có đến 70% cho rằng lớp 5 đã học về giới tính và sinh sản là sớm. Nhiều người cho rằng ở độ tuổi này các em còn quá nhỏ.

Cần phải 'vẽ đường cho hươu chạy'

Nhiều bạn trẻ chưa học cách tự bảo vệ đã vội yêu (ảnh mang tính minh hoạ). Ảnh: Anh Tuấn

"Bác sĩ giúp cháu với, cháu bị mất kinh kể từ hôm bạn trai chạm tay vào chỗ ấy. Cháu sợ nếu mang thai sẽ bị bố đuổi ra khỏi nhà"; "Ngực em rất bé, vậy em có thể sinh con và có sữa cho con bú không?"... Trong số thư yêu cầu tư vấn gửi về VnExpress, có rất nhiều lời cầu cứu kiểu như vậy.

Chủ nhân những bức thư như trên phần lớn là học sinh, sinh viên, nhưng cũng có không ít người trình độ cử nhân, làm những công việc cần đến tri thức như nhân viên kinh doanh, văn phòng... Các bức thư cho thấy, những người trẻ tuổi này thiếu trầm trọng những kiến thức sơ đẳng về sức khoẻ sinh sản. Một số người tỏ ra sợ hãi trước những lời đe doạ như "ngồi với người nhiễm HIV không cẩn thận sẽ lây bệnh", hoặc "đi bơi với bạn trai nếu 'nó' xuất tinh ra bể thì cũng làm thụ thai"... Nhiều nam thanh niên sau khi xem phim sex bỗng trở nên mặc cảm và đau khổ vì "cái ấy của tôi kích cỡ quá khiêm tốn, sợ không thể đem lại hạnh phúc cho bạn đời; xem phim tôi thấy 'dụng cụ' của người ta chí ít cũng gần 2 gang tay"...

Những bức thư trên có thể lý giải vì sao có đến 80% thai phụ dưới 20 tuổi không hề biết mình mang thai, và 1/3 số vụ nạo phá thai là ở phụ nữ trẻ chưa lập gia đình. Và đó cũng là nguyên nhân khiến tình trạng nhiễm HIV/AIDS trong giới trẻ ngày càng lớn: 1/3 số nạn nhân của HIV/AIDS hiện nay là thanh thiếu niên.

Lâu nay, thanh thiếu niên Việt Nam có quá ít thông tin về sức khoẻ sinh sản và tình dục. Các bậc cha mẹ vì sợ "vẽ đường cho hươu chạy" nên trì hoãn việc nói chuyện với con cái về lĩnh vực này càng lâu càng tốt, cho đến khi con trưởng thành thì tự nhủ là "lớn rồi tự khắc sẽ biết" nên cũng lờ luôn chuyện này. Nhưng trẻ em, với tính tò mò tất yếu đối với những điều bị cấm kỵ, đã tìm cách thu thập thông tin từ bạn bè - những người cũng ít hiểu biết như mình - hoặc bất cứ phương tiện nào có thể kiếm được, trong đó có phim ảnh khiêu dâm. Và tình trạng hiểu sai, suy nghĩ lệch lạc là không thể tránh khỏi.

Tại diễn đàn phòng chống HIV/AIDS vị thành niên sáng 29/7, tiến sĩ Đào Duy Quát, Phó ban Tư tưởng Văn hoá Trung ương, cho rằng, thiếu hiểu biết là một trong những nguyên nhân làm gia tăng HIV/AIDS ở thanh thiếu niên. Trong khi chưa có vacxin phòng AIDS, giáo dục được coi là vacxin duy nhất để ngăn chặn đại dịch này. Vấn đề là làm sao để việc giáo dục thật sự có chất lượng.

Ông Đào Ngọc Dung, Bí thư thường trực Trung ương Đoàn, thừa nhận, thanh thiếu niên được rất ít thông tin đúng đắn về các dịch vụ sức khoẻ sinh sản hiện có (kể cả các biện pháp tránh thai) và cách sử dụng. Những kiến thức ít ỏi ấy chưa đủ giúp họ tự vệ. Các chương trình hành động, truyền thông giáo dục của Đoàn còn bất cập so với thực tế, hiệu quả không cao.

Còn thạc sĩ Bùi Văn Tiếng, Bí thư quận uỷ Thanh Khê, Đà Nẵng, bức xúc: "Chúng ta đã mở rất nhiều lớp tập huấn, in nhiều tài liệu, tổ chức nhiều diễn đàn, cuộc thi... về sức khoẻ sinh sản và HIV/AIDS, nhưng kết quả rất khiêm nhường. Nguyên nhân là những người chịu khó đi dự tập huấn, tham gia diễn đàn... lại thuộc nhóm ít nguy cơ nhất, trong khi đối tượng nguy cơ cao như người nghiện ma tuý, gái mại dâm... lại gần như ngoài vùng phủ sóng". Theo ông Tiếng, sự kiêng kỵ nói về sức khoẻ sinh sản cũng cần được khắc phục. Trong xã hội thông tin, các bậc phụ huynh không còn được độc quyền giáo dục như trước. Nếu không giành quyền chủ động nói với lớp trẻ, họ cũng không ngăn được con cái tiếp cận thông tin theo những con đường khác. Thà vẽ đường cho hươu chạy còn hơn để nó chạy quáng chạy quàng rồi lao xuống vực.

Tuy nhiên, ông Tiếng cho rằng, nếu chủ động giáo dục mà không biết cách thì cũng ít hiệu quả. Điều quan trọng nhất là phụ huynh phải thực sự tôn trọng con như một người lớn ngang hàng. Lâu nay chính vì xem con mình chưa trưởng thành, chưa đủ nhận thức nên họ không nói chuyện về tình dục với con. Nếu có nói thì cũng chính thái độ thiếu tôn trọng đã tạo sự ngăn cách, khiến trẻ e dè và quá trình truyền thông trở nên vô hiệu.

Thanh Nhàn

[ Quay lại ]